W SK 2013/7/K (Korona v. Marszałek IP)
BPSK Nr 3826
FDKD Nr 23/3103
WYROK
W IMIENIU JEGO KRÓLEWSKIEJ MOŚCI
Z dnia 1 października 2013 roku
Sąd Królestwa w Wydziale I Konstytucyjnym w pełnym składzie:
Przewodniczący: Sędzia SK król senior dr jur. net. Robert
Członek: Prezes SK król senior prof. jur. net. Edward Artur
po rozpoznaniu na rozprawie w dniach 8 sierpnia – 4 września 2013 r.
sprawy SK 2013/7/K
ze skargi Jego Królewskiej Mości
przeciwko Marszałkowi Izby Poselskiej
o zbadanie zgodności z Konstytucją Królestwa Dreamlandu ustawy federalnej o postępowaniu spadkowym uchwalonej przez Izbę Poselską dnia 26 lipca 2013 roku
orzeka, co następuje:
I. Ustawa federalna o postępowaniu spadkowym uchwalona przez Izbę Poselską dnia 26 lipca 2013 r. nie jest niezgodna z Konstytucją Królestwa Dreamlandu.
II. Kosztami postępowania sądowego obciąża wnioskodawcę.
III. Stwierdza prawomocność niniejszego wyroku z chwilą jego urzędowego ogłoszenia.
UZASADNIENIE
(1)
Pełen zapis przebiegu postępowania dostępny jest w sali rozpraw Wydziału I Konstytucyjnego w Pałacu Sprawiedliwości (viewtopic.php?f=101&t=2825).
(2)
Dnia 31 lipca 2013 roku Jego Królewska Mość złożył wniosek w trybie art. 22 ust. 3 Konstytucji Królestwa Dreamlandu z dnia 29 sierpnia 2011 r. ze zm. (BPSK Nr 2516, FKD 23/985) o zbadanie zgodności z Konstytucją ustawy federalnej o postępowaniu spadkowym uchwalonej dnia 26 lipca 2013 r. przez Izbę Poselską. Podstawą przedstawienia sprawy Sądowi Królestwa było uchybienie w procedurze legislacyjnej polegające na naruszeniu wymogów formalnych dla wniosku ustawodawczego stawianych przez normę wynikającą z art. 12 ustawy federalnej o Parlamencie Królewskim z dnia 13 czerwca 2009 r. ze zm. (BPSK Nr 3514, FDKD Nr 23/2461). W związku z powyższym, Jego Królewska Mość postawił pytanie, czy złamanie procedury ustawodawczej w tym przypadku stanowi podstawę do odmówienia złożenia podpisu pod uchwaloną przez Izbę Poselską ustawą federalną.
(3)
Sąd w dniu 8 sierpnia 2013 r. otworzył rozprawę i wezwał Marszałka Izby Poselskiej do złożenia oświadczenia w sprawie. 13 sierpnia 2013 r. Marszałek Izby Poselskiej złożył na sali sądowej oświadczenie, w którym wskazał, iż naruszenie art. 12 ustawy federalnej o Parlamencie Królewskim istotnie miało miejsce, jednak jest to naruszenie nieistotne, dlatego też nie powinno mieć wpływu na ważność uchwalonej ustawy z Konstytucją Królestwa.
(4)
17 sierpnia 2013 r. głos w sprawie, zgodnie z zarządzeniem z dnia 14 sierpnia 2013 r., zabrał Prokurator Generalny Królestwa, który – podobnie jak Marszałek Izby Poselskiej – podnosił, iż uchybienie polegające na niedołączeniu tekstów jednolitych zmienianych aktów prawnych stanowi „nieistotne naruszenie procedury ustawodawczej”, dlatego też nie wpływa na konstytucyjność tego aktu prawnego.
(5)
Dnia 17 sierpnia 2013 r. Sąd wyznaczył wnioskodawcy termin na złożenie oświadczenia końcowego. Jego Królewska Mość w oświadczeniu z dnia 19 sierpnia 2013 r. zapytał, czy możliwe jest wprowadzanie rozróżnienia wymogów formalnych w świetle art. 1 ust. 1 Konstytucji Królestwa, tj. zasady demokratycznego państwa prawa. Wnioskodawca wskazuje, że jest to niemożliwe, a jakikolwiek brak formalny wniosku traktowany być musi, jako niezłożenie projektu ustawodawczego pod obrady Izby Poselskiej. Dnia 24 i 31 sierpnia 2013 roku oświadczenia końcowe złożyli odpowiednio Prokurator Generalny Królestwa i Marszałek Izby Poselskiej, oboje podtrzymując swoje wcześniejsze stanowiska.
(6)
Mając na uwadze zgromadzony w toku postępowania materiał dowodowy oraz obowiązujące prawo, zważono, co następuje:
(6.A)
Sąd Królestwa bada zgodność przedmiotowej ustawy z art. 22 ust. 1 Konstytucji Królestwa oraz art. 12 ustawy federalnej o Parlamencie Królewskim – regulujących tryb ustawodawczy i wymogi formalne dla wniosku ustawodawczego. Zgodnie z art. 12 cyt. ustawy prawidłowy wniosek ustawodawczy powinien zawierać treść proponowanej ustawy, szczegółowy komentarz oraz teksty jednolite wszystkich zmienianych przez ustawę aktów prawnych. W badanym przypadku zabrakło ostatniego elementu, tj. przedstawienia tekstów jednolitych aktów prawnych. Ponadto, art. 22 ust. 1 Konstytucji stanowi, iż Izba Poselska rozpatruje przedłożony jej projekt ustawodawczy, uchwalając go zwykłą większością głosów, chyba że ustawa stanowi inaczej. W pozostałym zakresie regulacja znajduje się już w aktach niższej rangi.
(6.B)
Sąd Królestwa przyznaje rację Jego Królewskiej Mości w zakresie, w jakim podnosi, iż organy władzy publicznej powinny, zgodnie z zasadą demokratycznego państwa prawa, działać na podstawie i w granicach zakreślanych przez prawo. A zatem nie mają one prawa podejmować działania w sferze, w której ustawodawca nie przyznał im legitymacji do działania, a także wychodzić poza zakres przyznanych kompetencji. W przedmiotowym przypadku nie miało jednak miejsca naruszenia rzeczonej zasady. Izba Poselska skorzystała bowiem z przyznanych jej art. 22 Konstytucji kompetencji do stanowienia prawa.
(6.C)
Problem, jaki powstał w tym przypadku, zasadza się na tym, czy możliwe jest dokonanie wartościowania wymogów formalnych stawianych wnioskowi ustawodawczemu, a w konsekwencji również wad tego wniosku. Konstytucja Królestwa stanowi jedynie, że Izba Poselska rozpatruje przedłożony jej projekt ustawodawczy, oraz że do jego uchwalenia konieczna jest zwykła większość głosów, chyba że ustawa stanowi inaczej. Pierwszy element dotyczy procedury wnoszenia projektu ustawodawczego pod obrady Izby Poselskiej. Z przepisu tego domniemywa się, dla zachowania konstytucyjności ustawy, konieczność zgodnego z procedurą i wymaganiami formalnymi przedłożenia projektu ustawodawczego przez uprawniony do tego podmiot. Jak już wskazano wyżej, art. 12 ustawy federalnej o Parlamencie Królewskim określa trzy elementy, jakie musi zawierać wniosek ustawodawczy. A contrario, wniosek pozbawiony któregokolwiek z tych elementów jest wadliwy. Sąd Królestwa stoi jednak na stanowisku, że przyjęcie ustawy wskutek wniesienia wadliwego wniosku ustawodawczego nie musi koniecznie prowadzić do nieważności tej ustawy. Z pewnością nie sposób sobie wyobrazić wniosku ustawodawczego bez projektu ustawy. Jest to wada pierwotna i nieusuwalna. Podobnie nieusuwalny charakter ma brak załączonego szczegółowego uzasadnienia, wyjaśniającego intencje projektodawcy. Uzasadnienie to jest skierowane przede wszystkim do samych posłów. Rozpatrzenie przez Izbę Poselską wniosku ustawodawczego pozbawionego uzasadnienia nie da się wobec tego naprawić następczo. Zdaniem Sądu Królestwa są to wady wniosku ustawodawczego o charakterze nieusuwalnym, których zaistnienie powinno powodować uznanie ustawy za niezgodną z Konstytucją. Trzeci element wniosku, tj. załączenie tekstów jednolitych zmienianych aktów prawnych, ma walor przede wszystkim techniczny. Uchwalenie aktu normatywnego złożonego pod obrady Izby Poselskiej bez załączenia tekstów jednolitych dokonane jest z naruszeniem art. 12 ustawy federalnej o Parlamencie Królewskim, jednak nie wpływa na zgodność tej ustawy z Konstytucją Królestwa, jeśli brak zostanie usunięty przed lub przy okazji ogłoszenia tego aktu zgodnie z przepisami odrębnymi. Niedochowanie procedury w tym przedmiocie może być zatem naprawione, z urzędu przez Marszałka Izby Poselskiej bądź z wniosku Jego Królewskiej Mości, poprzez przekazanie tekstów jednolitych ustaw zmienianych w wyniku uchwalenia ustawy federalnej Królowi przez Marszałka Izby Poselskiej i poinformowanie o tym fakcie Izby Poselskiej. Powinien to być jednak przypadek wyjątkowy i nie można traktować niniejszych wskazówek, jako przyzwolenia Sądu Królestwa na naruszenia procedury ustawodawczej.
Z powyższych względów orzeczono jak w sentencji.
(-) dr jur. net. Robert I, RS.
(-) prof. jur. net. Edward A. Krieg, RS.