Zbiór praw Królestwa Dreamlandu

UF o postępowaniu administracyjnym – jt

BPSK Nr 50

USTAWA FEDERALNA
z dnia 26 listopada 2002 roku

o postępowaniu administracyjnym.

[ogł. 28 listopada 2002 roku]

[j.t. z 10 sierpnia 2008 r. – opracowanie BPSK]

ROZDZIAŁ I
Zasady ogólne

Art. 1.
1. Ustawa niniejsza określa tryb postępowania przed organami administracji Królestwa, zwane dalej „postępowaniem administracyjnym”.
2. Ustawę niniejszą stosuje się odpowiednio do postępowań przed organami administracji Prowincji, jeżeli właściwe prawa krajowe nie przewidują odrębnych regulacji, zapewniających porównywalną ochronę praw i wolności określonych w Konstytucji Królestwa.

Art. 2.
1. Użyte w niniejszej ustawie określenia oznaczają:
(1) organ administracji – organ korzystający z władztwa publicznego, w tym na podstawie porozumień administracyjnych, z wyłączeniem Króla, Senatu Królewskiego, Izby Poselskiej jeżeli zostanie ustanowiona, Namiestników Koronnych oraz sądów;
(2) okręg – określony odrębnymi przepisami obszar, dla którego właściwy jest dany organ administracji lub sąd;
(3) adres – adres poczty elektronicznej;
(4) właściwy adres:
(A) w przypadku osoby fizycznej lub prawnej – adres podany we właściwym rejestrze, chyba że osoba wskazała inny adres;
(B) w przypadku organu administracji – adres urzędowo ogłoszony oraz adres wskazany jako oficjalny na głównej stronie witryny internetowej danego organu;
(5) oznaczenie:
(A) w przypadku osoby fizycznej – imię, nazwisko lub pseudonim, zgodnie z właściwym rejestrem, a także obywatelstwo Prowincji;
(B) w przypadku osoby prawnej – nazwę (firmę) i siedzibę;
(6) organ federalny – organ administracji Królestwa;
(7) organ krajowy – organ administracji Prowincji;
(8) organ wyższego stopnia:
(A) w stosunku do organów federalnych – właściwy minister, a gdyby nie dało się go ustalić, minister wskazany przez Premiera Rządu Królewskiego;
(B) w stosunku do organów krajowych – funkcjonariusz Prowincji właściwy według danego prawa krajowego, a w razie braku stosownych regulacji funkcjonariusz wskazany przez właściwego Namiestnika Koronnego;
(C) w stosunku do ministrów – Premier Rządu Królewskiego;
(D) w stosunku do funkcjonariuszy Prowincji, o których mowa w pkt (B) – właściwy Namiestnik Koronny.
2. Ilekroć w niniejszej ustawie jest mowa o ministrze bez bliższego określenia, rozumie się przez to ministra federalnego.
3. Ilekroć niniejsza ustawa upoważnia do wydania rozporządzenia federalnego, w odniesieniu do postępowania administracyjnego przed organami administracji Prowincji stosowne regulacje określa właściwe prawo krajowe; jeżeli brak takiego prawa, stosuje się rozporządzenie federalne.

Art. 3.
1. Organ administracji prowadzący postępowanie obowiązany jest podejmować swoje czynności w sposób zapewniający poszanowanie konstytucyjnych wolności i praw obywateli, a jednocześnie należytą ochronę interesu publicznego.
2. Organ administracji obowiązany jest działać na podstawie i w granicach prawa.
3. Organ administracji może działać przez swoich funkcjonariuszy.

Art. 4.
1. Postępowanie administracyjne wszczyna się na wniosek.
2. Organ administracyjny może wszcząć postępowanie z urzędu w ramach swojej właściwości, jeżeli przemawia za tym ważny interes publiczny, a przepis szczególny nie stanowi inaczej.

Art. 5.
1. Organy administracji przestrzegają z urzędu swojej właściwości.
2. Właściwość rzeczową określają odrębne przepisy.
3. Organem administracji właściwym miejscowo jest organ, w którego okręgu zamieszkuje wnioskodawca.
4. Jeżeli sprawa dotyczy nieruchomości właściwym miejscowo jest organ, w którego okręgu znajduje się ta nieruchomość; w takim wypadku ustępu poprzedzającego nie stosuje się.
5. Jeżeli na podstawie dwóch ustępów poprzedzających, a także w przypadku wniosku złożonego przez kilku wnioskodawców, właściwe są co najmniej dwa organy tego samego rzędu, organem właściwym jest organ, do którego wniesiono wniosek albo który jako pierwszy wszczął postępowanie administracyjne z urzędu.
6. Jeżeli właściwe są organy różnego rzędu, właściwym w sprawie jest organ wyższego rzędu.

Art. 6.
1. Postępowanie administracyjne odbywa się przy wykorzystaniu poczty elektronicznej.
2. Rozporządzenie federalne wydane przez Rząd Królewski może określić szczegółowe warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać wiadomości elektroniczne w postępowaniu administracyjnym.

Art. 7.
1. Termin upływa z końcem ostatniego dnia terminu.
2. Terminy wyznaczone w dniach liczy się od dnia następującego po dniu, w którym wystąpiło zdarzenie powodujące rozpoczęcie biegu terminu.
3. Terminy wyznaczone w tygodniach upływają z dniem oznaczonym tą sama nazwą w ostatnim tygodniu.
4. Terminy wyznaczone w miesiącach upływają z dniem, który odpowiada początkowemu dniowi terminu w ostatnim miesiącu, a gdyby w danym miesiącu takiego dnia nie było, z ostatnim dniem tego miesiąca.
5. Termin do wniesienia pisma jest zachowany, jeżeli najpóźniej w ostatnim dniu terminu zostanie przesłane pismo na właściwy adres.
6. Bieg terminów ulega zawieszeniu, jeżeli dochodzenie swoich praw przed właściwym organem administracji jest niemożliwe z przyczyn leżących po stronie tego organu.

Art. 8.
1. Postępowanie administracyjne może zostać zawieszone, jeżeli:
(1) stanowi tak przepis odrębny;
(2) zachodzi przemijająca przeszkoda w prowadzeniu postępowania;
(3) rozstrzygnięcie zależy od wydania orzeczenia przez sąd;
(4) z wnioskiem o zawieszenie wystąpią wszystkie strony postępowania, a zawieszeniu nie sprzeciwia się interes publiczny.
2. Organ administracji podejmuje zawieszone postępowanie, jeżeli ustanie przyczyna jego zawieszenia.
3. Organ administracji obowiązany jest z urzędu wystąpić do sądu z wnioskiem o wydanie orzeczenia w przypadku, o którym mowa w ust. 1 (3); w tym zakresie organowi przysługują prawa strony w postępowaniu sądowym.
4. Organ administracji umarza postępowanie zawieszone na wniosek stron zgodnie z ust. 1 (4), jeżeli żadna ze stron nie zwróci się o jego wszczęcie przed upływem miesiąca od zawieszenia postępowania.
5. W trakcie zawieszenia nie biegną terminy, możliwe jest jednak składanie pism przez strony.
6. Na postanowienie w przedmiocie zawieszenia przysługuje zażalenie.

Art. 9.
1. Postępowanie administracyjne może zostać umorzone, jeżeli:
(1) stanowi tak przepis odrębny;
(2) brak jest podstawy do wydania decyzji w sprawie;
(3) wydanie decyzji stało się bezprzedmiotowe.
2. Na postanowienie w przedmiocie umorzenia przysługuje zażalenie.

Art. 10.
1. Funkcjonariusz organu administracji podlega wyłączeniu od udziału w sprawie, jeżeli jest stroną albo pozostaje co najmniej z jedną ze stron w stosunkach podważających zaufanie do jego bezstronności.
2. Jeżeli wskutek wyłączenia funkcjonariusza, organ administracji nie może prowadzić postępowania, organ właściwy w sprawie wyznacza organ wyższego stopnia nad organem, którego funkcjonariusz został wyłączony.
3. Każda ze stron może wnosić o wyłączenie funkcjonariusza w pierwszej odpowiedzi na pismo tego funkcjonariusza.
4. Postanowienie w przedmiocie wykluczenia wydaje kierownik organu administracji, a jeżeli wykluczenie dotyczy kierownika, organ wyższego stopnia.
5. Na postanowienie w przedmiocie wyłączenia przysługuje zażalenie.

Art. 11.
1. Stroną postępowania administracyjnego może być ten, kto ma interes prawny w wydaniu decyzji.
2. W postępowaniu administracyjnym zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych ocenia się według zasad prawa cywilnego, przy czym stroną postępowania może być również organizacja społeczna, choćby nie posiadała osobowości prawnej.
3. Rozporządzenie federalne wydane przez Rząd Królewski może określić szczegółowe wymogi, w tym zasady reprezentacji, dotyczące organizacji o której mowa w ustępie poprzedzającym.

Art. 12.
1. W razie ustania strony, w jej prawa i obowiązki wstępują następcy prawni.
2. Organ administracji zawiesza postępowanie i z urzędu podejmuje czynności zmierzające do ustalenia następców prawnych strony postępowania.
3. Organ administracji może podjąć zawieszone postępowanie, jeżeli ustalono następców prawnych.
4. Jeżeli następców prawnych ustalić nie można, organ administracji umarza postępowanie wobec tej strony, przy czym Skarb Królestwa odpowiada za szkody wynikłe z tego tytułu dla pozostałych stron do wysokości przejętego majątku strony, której ustanie zostało stwierdzone.

ROZDZIAŁ II
Postępowanie główne

Art. 13.
1. Każdy wniosek powinien zawierać:
(1) oznaczenie składającego;
(2) treść żądania;
(3) uzasadnienie.
2. Domniemywa się, że adres zwrotny wniosku jest adresem właściwym w rozumieniu niniejszej ustawy.
3. Organ administracji zwraca wnioskodawcy wniosek mający braki formalne, ze wskazaniem tych braków.
4. Jeżeli wnioskodawca w ciągu 7 dni ponownie wniesie wniosek poprawiony zgodnie ze wskazaniami organu uznaje się, że wniosek został wniesiony w dacie pierwszego wniesienia.
5. Dwa ustępy poprzedzające stosuje się odpowiednio, jeżeli wnioskodawca wniesie wniosek do organu niewłaściwego.

Art. 14.
1. Organ administracji prowadzi postępowanie, mając na uwadze konieczność załatwienia sprawy w rozsądnym terminie, jednakże po wyjaśnieniu istotnych okoliczności.
2. Jeżeli przepisy odrębne nie stanowią inaczej, organ administracji obowiązany jest załatwić sprawę w ciągu 14 dni od wniesienia wniosku.
3. Do terminu określonego w ustępie poprzedzającym nie wlicza się okresu oczekiwania na odpowiedzi stron.

Art. 15.
1. Dowodem w postępowaniu administracyjnym może być wszystko, co nie jest sprzeczne z prawem.
2. Dokumenty urzędowe sporządzone w odpowiedniej formie przez właściwy organ są dowodem tego, co zostało w nich stwierdzone; obalenie domniemania prawdziwości dokumentu urzędowego może nastąpić jedynie mocą orzeczenia sądu.
3. Nikt nie może uchylać się od zeznań w charakterze świadka, chyba że odpowiedź na pytanie groziłaby odpowiedzialnością karną.
4. Organ administracji może powołać biegłych dla ustalenia okoliczności wymagających specjalistycznej wiedzy.

Art. 16.
1. Organ administracji może nakładać na osoby uchylające się od obowiązku złożenia zeznań lub w inny sposób utrudniające prowadzenie postępowania grzywnę w wysokości do 100 D; postanowienie o nałożeniu grzywny jest natychmiast wykonalne.
2. Na postanowienie o nałożeniu grzywny przysługuje skarga do sądu, który może wstrzymać wykonalność postanowienia.
3. (skreślony).
4. (skreślony).

Art. 17.
1. Jeżeli rozstrzygnięcie jest prawnie uzależnione od zajęcia stanowiska przez inny organ, decyzję wydaje się po zajęciu stanowiska przez ten organ.
2. Organ administracji załatwiający sprawę, zwracając się do innego organu o zajęcie stanowiska, zawiadamia o tym stronę.
3. Organ, do którego zwrócono się o zajęcie stanowiska, obowiązany jest przedstawić je niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie 7 dni od dnia doręczenia mu wniosku, chyba że odrębne przepisy przewidują inny termin.
4. Organ obowiązany do zajęcia stanowiska może w razie potrzeby przeprowadzić postępowanie wyjaśniające.
5. Zajęcie stanowiska przez ten organ następuje w drodze postanowienia, na które służy stronie zażalenie.
6. W przypadku niezajęcia stanowiska w terminie określonym w ust. 3, organ administracji załatwiający sprawę wydaje decyzję samodzielnie, chyba że sprzeciwia się temu ważny interes publiczny.

Art. 18.
1. Organ administracji załatwia sprawę przez wydanie decyzji, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej.
2. Decyzja rozstrzyga sprawę co do jej istoty w całości albo w części przy jednoczesnym umorzeniu postępowania w pozostałym zakresie, jeżeli w tym zakresie jest ono bezprzedmiotowe.

Art. 19.
1. Decyzja zawiera:
(1) oznaczenie organu administracji;
(2) datę wydania;
(3) oznaczenie strony lub stron;
(4) powołanie podstawy prawnej;
(5) rozstrzygnięcie;
(6) uzasadnienie faktyczne i prawne;
(7) pouczenie, czy i w jakim trybie służy od niej odwołanie;
(8) podpis z podaniem oznaczenia i stanowiska służbowego.
2. Przepisy odrębne mogą określać także inne składniki, które powinna zawierać decyzja.
3. Uzasadnienie faktyczne decyzji powinno w szczególności zawierać:
4. wskazanie faktów, które organ administracji uznał za udowodnione;
5. dowodów, na których się oparł;
6. przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej.
7. Uzasadnienie prawne winno zawierać wyjaśnienie podstawy prawnej decyzji, z przytoczeniem przepisów prawa.
8. Można odstąpić od uzasadnienia decyzji, gdy uwzględnia ona w całości wniosek strony; nie dotyczy to jednak decyzji rozstrzygających sporne interesy stron oraz decyzji wydanych na skutek odwołania.
9. Organ może odstąpić od uzasadnienia decyzji w zakresie, w jakim uzasadnienie wymagałoby ujawnienia danych objętych tajemnicą państwową; w takim razie jednak, w przypadku wniesienia odwołania lub skargi, organ obowiązany jest przesłać stosowne fragmenty uzasadnienia na żądanie organu wyższego stopnia lub sądu.
10. W jawnym uzasadnieniu organ wydający decyzję wskazuje na zastosowanie ustępu poprzedzającego, jeżeli takie miało miejsce.

Art. 20.
1. Decyzji, od której służy odwołanie, może być nadany rygor natychmiastowej wykonalności, jeżeli jest to zasadne ze względu na:
(1) ochronę zdrowia lub życia ludzkiego;
(2) zabezpieczenie mienia publicznego przed ciężkimi stratami;
(3) inny ważny interes społeczny;
(4) wyjątkowo ważny interes strony.
2. W przypadku określonym w ust. 1 (4), organ administracji może w drodze postanowienia zażądać od strony stosownego zabezpieczenia.
3. Rygor natychmiastowej wykonalności może być nadany decyzji również po jej wydaniu; w tym przypadku organ wydaje postanowienie, na które służy stronie zażalenie.

Art. 21.
Decyzję przesyła się stronom.

Art. 22.
Organ administracji publicznej, który wydał decyzję, jest nią związany od chwili jej przesłania.

Art. 23.
1. Strona może w terminie 14 dni od dnia otrzymania decyzji wnosić o jej uzupełnienie lub sprostowanie.
2. Zastosowanie się przez stronę do błędnego pouczenia o prawie do odwołania nie może wywołać negatywnych skutków dla tej strony.
3. W przypadkach określonych w ust. 1 termin dla strony do wniesienia odwołania lub skargi biegnie od dnia otrzymania przez nią odpowiedzi.

Art. 24.
1. Organ administracji może z urzędu lub na wniosek strony prostować w drodze postanowienia błędy pisarskie i rachunkowe oraz inne oczywiste pomyłki w wydanych przez ten organ decyzjach.
2. Organ, który wydał decyzję, wyjaśnia w drodze postanowienia na wniosek sądu, organu egzekucyjnego lub strony wątpliwości co do treści decyzji.
3. Na postanowienie w sprawie sprostowania i wyjaśnienia służy zażalenie.

Art. 25.
1. Artykuły 19 – 24 stosuje się odpowiednio do ugody.
2. Ugoda nie zawiera uzasadnienia.
3. Zatwierdzenie bądź odmowa zatwierdzenia ugody następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie; postanowienie w tej sprawie powinno być wydane w ciągu 7 dni od dnia zawarcia ugody.
4. W przypadku gdy ugoda zawarta została w toku postępowania odwoławczego, z dniem, w którym stało się ostateczne postanowienie zatwierdzające ugodę, traci moc decyzja organu I instancji, o czym zamieszcza się wzmiankę w tym postanowieniu.
5. Łącznie z postanowieniem zatwierdzającym ugodę przesyła się stronom odpis ugody.
6. Ugoda staje się wykonalna z dniem, w którym postanowienie o jej zatwierdzeniu stało się ostateczne.
7. Organ administracji, przed którym została zawarta ugoda, potwierdza jej wykonalność.
8. Zatwierdzona ugoda wywiera takie same skutki, jak decyzja wydana w toku postępowania administracyjnego.

Art. 26.
1. Artykuły 19 – 24 stosuje się odpowiednio do postanowień.
2. Postanowienia dotyczą poszczególnych kwestii wynikających w toku postępowania, lecz nie rozstrzygają o istocie spraw, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej.
3. Postanowienie zawiera:
(1) oznaczenie organu administracji publicznej;
(2) datę jego wydania;
(3) oznaczenie strony lub stron albo innych osób biorących udział w postępowaniu;
(4) powołanie podstawy prawnej;
(5) rozstrzygnięcie;
(6) pouczenie, czy i w jakim trybie służy na nie zażalenie;
(7) podpis z podaniem oznaczenia oraz stanowiska służbowego.
4. Postanowienie powinno zawierać uzasadnienie faktyczne i prawne, jeżeli służy na nie zażalenie lub skarga do sądu oraz gdy wydane zostało na skutek zażalenia na postanowienie.
5. Postanowienia od których nie służy odwołanie, są ostateczne i podlegają wykonaniu.

ROZDZIAŁ III
Postępowanie odwoławcze

Art. 27.
1. Postępowanie odwoławcze wszczyna się przez wniesienie odwołania od decyzji lub zażalenia na postanowienie wydane przez organ I instancji.
2. Organem administracji właściwym do rozpoznania odwołania lub zażalenia jest organ wyższego stopnia nad organem, który wydał decyzje lub postanowienie, zwany dalej „organem odwoławczym”.

Art. 28.
1. Do postępowania odwoławczego stosuje się odpowiednio regulacje odnoszące się do postępowania głównego.
2. Jeżeli odrębne przepisy przewidują szczególne regulacje dotyczące postępowania głównego w określonych sprawach, regulacje te uwzględnia się również w postępowaniu odwoławczym, chyba że inaczej zaznaczono.

Art. 29.
1. Odwołanie wnosi się do organu I instancji w terminie 14 dni od otrzymania decyzji.
2. Do odwołania stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące wniosku.

Art. 30.
1. O wniesieniu odwołania organ I instancji powiadamia wszystkie strony postępowania.
2. Jeżeli organ I instancji uzna odwołanie za w pełni zasadne, uchyla swoją decyzję i wydaje nową decyzję zgodną z treścią odwołania; od tak wydanej decyzji odwołującemu się przysługuje jedynie skarga do sądu.
3. Jeżeli organ I instancji nie uznaje odwołania za w pełni zasadne, przekazuje odwołanie organowi odwoławczemu wraz ze wszystkimi aktami sprawy; o przekazaniu organ I instancji powiadamia strony.

Art. 31.
1. Organ odwoławczy może w uzasadnionych przypadkach wstrzymać natychmiastowe wykonanie decyzji.
2. Organ odwoławczy wydaje decyzję w przedmiocie odwołania, mocą której:
(1) utrzymuje w mocy decyzję I instancji;
(2) uchyla w całości lub w części decyzję wydaną w I instancji i w tym zakresie zwraca sprawę do ponownego rozpatrzenia, jeżeli uzna konieczność przeprowadzenia dodatkowego postępowania dowodowego;
(3) uchyla w całości lub w części decyzję wydaną w I instancji i w tym zakresie rozstrzyga co do istoty sprawy, jeżeli pozwala na to zebrany materiał dowodowy;
(4) uchyla decyzję wydaną w I instancji i umarza postępowanie, jeżeli postępowanie administracyjne w tej sprawie jest niedopuszczalne.
3. Organ odwoławczy nie może wydać decyzji na niekorzyść strony odwołującej się, chyba że zaskarżona decyzja rażąco narusza prawo lub interes społeczny.

Art. 32.
1. Rozdział niniejszy stosuje się odpowiednio do zażaleń na postanowienia.
2. Postanowienie, na które nie służy zażalenie, strona może zaskarżyć tylko w odwołaniu od decyzji.
3. Wniesienie zażalenia nie wstrzymuje wykonania postanowienia, jednakże organ administracji publicznej, który wydał postanowienie, może wstrzymać jego wykonanie, gdy uzna to za zasadne.
4. Termin do wniesienia zażalenia wynosi 7 dni od otrzymania zażalenia.

ROZDZIAŁ IV
Zaświadczenia

Art. 33.
1. Organ administracji wydaje zaświadczenie na wniosek osoby ubiegającej się o zaświadczenie, jeżeli ma ona interes prawny w wydaniu zaświadczenia.
2. Zaświadczenie wydaje się, jeżeli:
(1) urzędowego potwierdzenia określonych faktów lub stanu prawnego wymaga przepis prawa;
(2) osoba ubiega się o zaświadczenie ze względu na swój interes prawny w urzędowym potwierdzeniu określonych faktów lub stanu prawnego.
3. Zaświadczenie powinno być wydane bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 7 dni.
4. W przypadkach określonych w ust. 2 (2), organ administracji obowiązany jest wydać zaświadczenie, gdy chodzi o potwierdzenie faktów albo stanu prawnego, wynikających z prowadzonych przez ten organ ewidencji, rejestrów bądź z innych danych znajdujących się w jego posiadaniu.
5. Organ administracji, przed wydaniem zaświadczenia, może przeprowadzić w koniecznym zakresie postępowanie wyjaśniające.

Art. 34.
Odmowa wydania zaświadczenia bądź zaświadczenia o treści określonej przez osobę ubiegającą się o nie następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie.

Art. 35.
Organ administracji nie może żądać zaświadczenia na potwierdzenie faktów lub stanu prawnego, znanych organowi z urzędu bądź możliwych do ustalenia przez organ na podstawie posiadanej ewidencji, rejestrów lub innych danych albo na podstawie przedstawionych przez zainteresowanego do wglądu dokumentów urzędowych.

ROZDZIAŁ V
Opłaty

Art. 36.
Jeżeli odrębne przepisy stanowią, że postępowanie administracyjne w sprawach danego rodzaju podlega opłacie, stosuje się w braku odmiennych regulacji postanowienia niniejszego rozdziału.

Art. 37.
1. Opłacie podlega każde pismo wnoszone przez stronę do organu administracji w związku z wszczęciem lub przebiegiem postępowania.
2. Opłacie nie podlegają pisma mające charakter petycji dotyczących skarg na działalność organów administracji lub poszczególnych funkcjonariuszy, a także petycji dotyczących propozycji usprawnień działalności administracji, w tym obywatelskie projekty aktów normatywnych.
3. Rozporządzenie federalne wydane przez ministra właściwego według odrębnych przepisów określi szczegółowe wysokości opłat, przy czym rozporządzenie uwzględni konieczność zapewnienia dostępności ochrony praw obywateli; pojedyncza opłata nie może być wyższa aniżeli 10 D.

Art. 38.
1. Do pisma podlegającego opłacie należy w ciągu 2 dni dołączyć kopię potwierdzenia przelewu kwoty opłaty na rachunek wskazany odrębnymi przepisami.
2. Do pism nieopłaconych stosuje się odpowiednio art. 13 ust. 3 – 5.

Art. 39.
1. Organ administracji może zwolnić stronę od obowiązku wniesienia opłat, jeżeli strona wykaże, że jej zarobki nie pozwalają na poniesienie kosztów opłat.
2. Zwolnienie ma charakter tymczasowy i podlega uchyleniu w razie zmiany okoliczności; w razie uchylenia, nałożenie obowiązku uiszczenia opłat od pism już wniesionych może mieć miejsce tylko wówczas, jeżeli strona działała w złej wierze.
3. Na postanowienie o odmowie udzielenia zwolnienia oraz o uchyleniu zwolnienia przysługuje zażalenie.

ROZDZIAŁ VI
Postanowienia końcowe

Art. 40.
1. Postępowania wszczęte a nie zakończone w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy toczą się według zasad dotychczasowych, chyba że zasady te są sprzeczne z Konstytucją Królestwa; w takim wypadku stosuje się niniejszą ustawę.
2. Zachowują moc wszelkie decyzje wydane zgodnie z dotychczasowymi zasadami.
3. Rozporządzenie federalne wydane przez Rząd Królewski może dookreślić hierarchię organów federalnych.

Art. 41.
Ustawa niniejsza wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.